คำถามที่พบบ่อย
1. วัสดุ FRP ที่นิยมนำมาผลิตถังเก็บน้ำและถังบำบัด ย่อมาจากคำว่าอะไร และมีจุดเด่นอย่างไร?
คำตอบ - Fiber Reinforced Plastic - พลาสติกเสริมแรงด้วยใยแก้ว มีความแข็งแรงสูง ทนทาน ไม่เป็นสนิม
เพิ่มเติม - FRP ย่อมาจาก Fiber Reinforced Plastic ซึ่งเป็นการนำพลาสติกมาเสริมความแข็งแรงด้วยเส้นใยแก้ว ทำให้ได้วัสดุที่แข็งแรงกว่าพลาสติกทั่วไป น้ำหนักเบา และทนต่อการกัดกร่อน
2. ข้อใดคือข้อควรระวังที่สำคัญที่สุดในการเลือกใช้และติดตั้ง 'ถังเก็บน้ำชนิดฝังดิน' ?
คำตอบ - โครงสร้างถังต้องแข็งแรงเป็นพิเศษเพื่อรับแรงบีบอัดของดิน
เพิ่มเติม - ถังฝังดินต้องรับน้ำหนักกดทับและแรงดันดินจากด้านข้าง ดังนั้นโครงสร้างถังต้องออกแบบมาให้แข็งแรงกว่าถังตั้งพื้นเพื่อป้องกันการยุบตัว
3. หลักการทำงานของ 'ถังบำบัดน้ำเสียแบบไร้อากาศ' (Anaerobic) คือข้อใด ?
คำตอบ - ใช้จุลินทรีย์ธรรมชาติชนิดไม่ใช้ออกซิเจน ย่อยสลายสารอินทรีย์ให้กลายเป็นตะกอนและน้ำใส
เพิ่มเติม - ระบบไร้อากาศอาศัยแบคทีเรียที่เติบโตได้โดยไม่ต้องมีออกซิเจนเพื่อย่อยของเสีย ซึ่งเป็นระบบพื้นฐานของถังบำบัดส่วนใหญ่
4. ทำไมถังเก็บน้ำไฟเบอร์กลาสที่ดีควรมีคุณสมบัติ 'ทึบแสง' (Opaque) ?
คำตอบ - เพื่อป้องกันการเกิดตะไคร่น้ำ
เพิ่มเติม - ตะไคร่น้ำต้องการแสงแดดในการสังเคราะห์แสงและเจริญเติบโต ถังที่ทึบแสงจะช่วยตัดวงจรนี้ทำให้น้ำสะอาด
5. ท่อระบายอากาศ (Air Vent) ที่ต่อออกจากถังบำบัดน้ำเสีย มีความสำคัญอย่างไร ?
คำตอบ - ระบายก๊าซที่เกิดจากการย่อยสลาย ป้องกันกลิ่นย้อนกลับและแรงดันในถัง
เพิ่มเติม - การย่อยสลายของเสียจะเกิดก๊าซต่างๆ (เช่น มีเทน) จำเป็นต้องมีทางระบายเพื่อลดแรงดันและป้องกันกลิ่นย้อนกลับเข้าตัวบ้าน
6. หากต้องการถังเก็บน้ำเพื่อการบริโภค ควรสังเกตสัญลักษณ์หรือมาตรฐานใดเป็นสำคัญ ?
คำตอบ - Food Grade
เพิ่มเติม - Food Grade หมายถึงวัสดุที่ใช้ผลิตมีความปลอดภัย สามารถสัมผัสอาหารและน้ำดื่มได้โดยไม่มีสารปนเปื้อนที่เป็นอันตราย
7. ถังบำบัดน้ำเสียแบบ 'เติมอากาศ' (Aeration Tank) ต่างจากแบบไร้อากาศอย่างไร ?
คำตอบ - มีประสิทธิภาพการบำบัดสูงกว่า น้ำที่ปล่อยออกมามีค่าความสกปรกน้อยกว่า
เพิ่มเติม - การเติมออกซิเจนช่วยให้จุลินทรีย์ทำงานได้ดีขึ้น ย่อยสลายของเสียได้รวดเร็วและสมบูรณ์กว่า ทำให้น้ำทิ้งมีคุณภาพดีกว่า
8. ทำไมการติดตั้งถังบำบัดน้ำเสียแบบฝังดินในพื้นที่ที่มีระดับน้ำใต้ดินสูง (High Water Table) จึงมีความเสี่ยงที่ถังจะ 'ลอยตัว' ขึ้นมาได้ หากไม่ปฏิบัติตามคู่มือ?
คำตอบ - เพราะแรงลอยตัว (Buoyancy Force) ของน้ำใต้ดินดันถังเปล่าให้ลอยขึ้น
เพิ่มเติม - ตามหลักของอาร์คิมิดีส หากน้ำหนักของถังรวมกับน้ำภายในน้อยกว่าน้ำหนักของน้ำใต้ดินที่ถูกแทนที่ ถังจะถูกดันให้ลอยขึ้นจนเสียหายได้
9. ปรากฏการณ์ 'ถังเก็บน้ำยุบตัว' (Vacuum Collapse) ขณะสูบน้ำออกอย่างรวดเร็ว เกิดจากสาเหตุใด ?
คำตอบ - ท่อระบายอากาศ (Air Vent) อุดตันหรือมีขนาดเล็กเกินไป
เพิ่มเติม - เมื่อสูบน้ำออก ปริมาตรน้ำลดลง หากอากาศไหลเข้ามาแทนที่ทางท่อระบายอากาศไม่ทัน จะเกิดแรงดันลบ (สุญญากาศ) ดึงผนังถังให้ยุบเข้ามา
10. ในบริบทของการบำบัดน้ำเสีย ค่า BOD (Biochemical Oxygen Demand) มีความสำคัญอย่างไร ?
คำตอบ - ใช้วัดปริมาณออกซิเจนที่จุลินทรีย์ต้องการใช้ในการย่อยสลายสารอินทรีย์
เพิ่มเติม - ค่า BOD ยิ่งสูง แสดงว่าน้ำมีความสกปรกมาก (มีสารอินทรีย์เยอะ) ทำให้จุลินทรีย์ต้องใช้ออกซิเจนมากในการย่อยสลาย จนอาจทำให้น้ำเน่าเสียได้
11. ข้อใดคือข้อได้เปรียบสำคัญของวัสดุ FRP (ไฟเบอร์กลาส) เทียบกับ PE (โพลีเอทิลีน) ในกรณีที่เกิดการแตกร้าว ?
คำตอบ - FRP สามารถซ่อมแซมได้ด้วยการเชื่อมเรซินและใยแก้ว (Lamination)
เพิ่มเติม - FRP เป็นพลาสติกชนิด Thermoset ที่ซ่อมรอยแตกได้โดยการปูใยแก้วทับประสานเป็นเนื้อเดียวกัน ในขณะที่ถัง PE มักซ่อมยากกว่าหากแตกเสียหายรุนแรง
12. หากเกิดปัญหา 'กลิ่นเหม็น' ย้อนกลับเข้ามาในห้องน้ำ ทั้งที่ติดตั้งท่อระบายอากาศ (Air Vent) แล้ว สาเหตุที่เป็นไปได้มากที่สุดคือข้อใด ?
คำตอบ - ไม่ได้ติดตั้งท่อดักกลิ่น (P-Trap) หรือน้ำใน Trap แห้ง
เพิ่มเติม - ท่อระบายอากาศช่วยระบายก๊าซออกจากถัง แต่สิ่งที่จะกั้นไม่ให้กลิ่นย้อนเข้าตัวบ้านคือน้ำที่ขังอยู่ในคอห่านหรือ P-Trap ใต้อ่างล้างหน้า
